طراحی مهندسی ساپورت های تاسیساتی

support-system-2

 

تاسیسات ساختمان یک سیستم فعال و بسیار مهم می باشد که ساختمان را قابل سکونت می کند. در واقع از تاسیسات به عنوان قلب تپنده ساختمان یاد می شود. به طور کلی تاسیسات ساختمان به سه دسته کلی سیستم تاسیسات مکانیکی، سیستم تاسیسات الکتریکی و سیستم لوله کشی (Mechanical , Electrical & Plumbing) (MEP) تقسیم می شود البته سیستم های ایمنی در برابر آتش (FS) هم از سیستم های فعال ساختمان می باشد که به علت شباهت زیاد میتوان در دسته سیستم تاسیسات ساختمان قرار گیرد.

 

تاسیسات و چالش های طراحی و اجرا

طراحی و اجرای تاسیسات هر ساختمان با توجه به کاربری ساختمان، اندازه و ارتفاع، و ظرفیت تجهیزات با پیچیدگی ها و چالش های بیشتر و بیشتری رو به رو است. اجرای سیستم های MEP بسیار ناپایدار و غیر قابل پیش بینی است. همین‌مورد باعث ایجاد چالش برطرف کرد‌ن تداخلات در سیستم MEP با خود سایر اجزای ساختمان میشود که در مواقعی بسیار زمانبر و هزینه بر میشود.

این چالش ها با افزایش ارتفاع و اندازه پروژه به علت پیچیده تر شدن سیستم MEP بسیار بیشتر می شود. مثلا در ساختمانهای بلند مرتبه و بالاتر بیشتر تاسیسات در یک بخش ساختمان متمرکز می باشند. سایر اجزای آن نیز به دیگر قسمت‌های ساختمان سرویس دهی میکند. ممکن است در پروژه های فوق و ابر بلند مرتبه علاوه بر سرویس دهی به صورت مرکزی ، سرویس دهی های دیگری نیز وجود داشته باشد.

این مسائل هماهنگی در زمان طراحی و اجرا را دچار مشکل کرده و دوباره کاری هایی که ممکن است در زمان اجرا بر اثر بی دقتی یا تداخل کاری مجریان و ضعف های اجرایی روی دهد می تواند سبب افزایش هزینه ها و هدر رفتن زمان اجرای پروژه گردد.

 

support-system-3

مشکلات روش سنتی

روشی که به صورت سنتی در بسیاری از پروژه ها مرسوم است بدین صورت است که مهندس طراح ابتدا اصول و کلیات تاسیسات را طراحی میکند و نقشه ی اولیه (Layout) را در اختیار پیمانکار قرار می دهد.

پیمانکار در کارگاه با بررسی وضعیت موجود نقشه شاپ را آماده کرده و وضعیت دقیق اجرا را مشخص می سازد. پس از حل شد‌‌ن تمام مشکلات و موانع اجرایی ، نقشه نهایی آماد‌ه شد‌ه و به تأیید طراح می رسد. این پروسه برای طراحی زمان زیادی را هدر داد‌ه و سایر مراحل اجرایی را به تاخیر می اندازد.

روند هدر رفت زمان و هزینه به علت افزایش نیروهای متخصص و هماهنگ کننده طبیعتاً در مراحل دیگر اجرایی نیز کاملاً واضح و مشخص است. به علاوه، هزینه های دوباره کاری ناشی از تداخلات و پرت مصالح مصرفی در انواع سیستم تأسیسات سنتی بسیار زیاد خواهد بود.

 

ساپورت مدرن تاسیسات و نقش آن در طراحی و اجرا

سرعت و روال ساخت و ساز های عظیم در سطح جهان و همچین چالش های ذکر شده در طراحی و اجرای سیستم MEP ، هر چه بیش از پیش سیستم ساپورتینگ سنتی در بخش تاسیسات را نیازمند بررسی مهندسی و بازنگریی اساسی تری می کند.این کار باعث می شود که کیفیت، سرعت اجرا، کاهش هزینه ها و هزینه های بازنگری و اصلاح نقشه ها به حداقل برسد.

در روش سنتی روال کار به این صورت است که استاد کار، لوله کش و هر کسی که مجری نصب تاسیسات مختلف در پروژه است با یکسری مقاطع کارگاهی مانند تیرآهن، نبشی، ناودانی و .. خود به طراحی و اجرای ساپورت تاسیسات می پردازد.

در این روش پیمانکار در حین اجرا تصمیم میگیرند که از چه مقطعی با چه وزنی و چه اتصالی برای نگه داشتن تاسیسات استفاده کنند. این روش علاوه بر کار فرسایشی و بی نظمی ساپورتینگ ممکن است نصب تاسیسات را با خطا هایی مواجه کند. به علاوه اتصال مقاطع از طریق جوشکاری و اجرای روکش کاری برای محا‌فظت مقاطع فلزی از خوردگی، افزایش زمان و هزینه را به دنبال دارد.

راه حل این ساپورت ها

ساپورت تاسیسات به صورت ساپورت مدولار و پیش سا‌خته همان راه حلی بود که همه مهندسین در موردش اتفاق نظر داشتند. این روش این امکان را به مهندسین و طراحان میدهد که همانطور که پایپینگ، داکتینگ و تریینگ را طراحی می کنند، بتوانند از همان ابتدا طراحی دقیق تر و اعمال نظر بیشتری بر روی طراحی و نصب ساپورت تاسیسات نیز داشته باشند.

یعنی همانطور که مسیر لوله کشی و کانال کشی و مسیر کانال ها و سینی های برق در نقشه و پلان های تاسیساتی جا نمایی می شوند ، ساپورت های تاسیساتی الکتریکال و مکانیکال نیز در همان مرحله طراحی دقیق و قابل اظهار مهندسی نیز قرار گیرند. این پروسه به این صورت است که ساپورت ها هم از همان ابتدا به صورت یک نقشه آماد‌ه ابلاغ شود.

مباحثی مانند ضخامت و وزن قطعات و بار تحمیلی به سازه ساختمان ، بحث رگلاژ و … در نقشه با جزئیات اجرایی مطرح می شود.
اجزای سیستم ساپورت مدولار و پیش سا‌خته به صورتی طراحی و تولید می شوند که تمامی نیاز های ساپورتینگ تاسیسات را پوشش دهند.

 

support-system-5

ویژگی های ساپورت مدرن تاسیسات

اجزای سیستم ساپورت مدولار و پیش‌ساخته به صورتی طراحی شده‌اند که امکان طراحی و نقشه کشی ساپورتینگ تاسیسات را به راحت‌ترین شکل ممکن فراهم میکند. در نصب تاسیسات بحث وزن قطعات و بار ناشی از شریان سیال ، بار تحمیلی به سازه ساختمان و مقاومت ساپورت تاسیسات در برابر نیروهای بیرونی مانند زلزله از نظر مهندسان ناظر و طراح بسیار مهم می‌باشد.

در روش سنتی استاد کار در مواردی زیادی به اهمیت این موضوعات توجه ندارد. همچنین محاسبات برای طراحی به روش سنتی برای طراحان نیز به علت عدم مشخص بودن مقاطع کارگاهی و مشخصات فنی و مکانیکی آن بسیار مشکل می باشد. تنوع اتصالات ساپورت مدرن تاسیسات از نظر ضخامت و نحوه اتصال با مشخص بودن مشخصات مکانیکی و فنی آنها این امکان را به طراحان میدهد که بهترین دیتیل اجرایی را برای ساختن یک سازه ساپورت تاسیسات با در نظر گرفتن موارد فوق در اختیار استادکاران و مجریان قرار دهند.

support-system-1

چالش های اجرایی کمتر

هنگام نصب تاسیسات در ساختمان ها اولین چالش اتصال ساپورت های تاسیسات به دیگر اجزای ساختمان مانند سقف، کف، دیوار ها، تیر و ستون است. در روش های مرسوم از میلگرد انتظار یا دیگر اجزای فلزی ساختمان برای اتصال استفاده می شود. در بسیاری از موارد میلگرد‌ها قابلیت استفاده ندارند و پرتی مصالح را بالا میبرد یا اینکه در قسمت‌هایی از ساختمان مثل ستون، دیوارهای باربر و … اصلا امکان اجرای میلگرد انتظار وجود ندارد.

در اینصورت استادکار تصمیم میگرد از راه حل هایی بدون توجه به تبعات آن به طور مثال استفاده از نبشی اضافه آمده از دیگر قسمت های پروژه در قسمت دیگر، آسیب رساندن به اجزای سازه بتنی ، یا اتصال غیر اصولی به سازه فلزی و … بهره ببرد. در نهایت تمامی این موارد دقت و کیفیت اجرای نقشه تاسیسات را پایین می‌آورد و در ساختمان‌های بلند مرتبه که نقشه تاسیساتی بسیار پیچیده‌ای دارند ، روند نصب تاسیسات را دشوار و بعضا غیر ممکن می‌سازد.

سرعت و سهولت طراحی و اجرا

نکته‌ قابل‌توجه این است که پیش‌بینی این موارد برای طراحان چه خود تاسیسات و چه ساپورتینگ آن پیش از طراحی بسیار‌دشوار می‌باشد و امکان اصلاح نقشه‌ها را بالا میبرد.

در سیستم ساپورت مدرن تاسیساتی برای اتصال ساپورت تاسیسات به دیگر اجزای ساختمان از قطعاتی مثل انکر، رول بولت ، بیم کلمپ به همراه قطعات مکمل دیگری استفاده میشود که به دلیل قابلیت نصب استاندار به تعداد زیادی از اجزای ساختمان هم دست طراح برای طراحی سیستم تاسیسات به جهت هماهنگی با نقشه های سازه و معماری بسیار باز می گذارد و هم امکان طراحی ساپوتینگ را فراهم میکند و در نهایت اجرا را با سرعت و سهولت و کمترین چالش مواجه می سازد.

 

support-system-6

قابلیت جابجایی و کاهش پرتی مصالح

یکی دیگر از مسائل نصب تاسیسات رگلاژ و جابه‌جایی به‌خصوص در لوله کشی می باشد. در روش سنتی به علت استفاد‌ه از روش جوشکاری برای اتصال، امکان رگلاژ و جابه جایی تاسیسات وجود ندارد و چنانچه نیاز به جابه‌جایی و تغیر زاویه ساپورت در راستای عمودی و افقی باشد بایستی کل تاسیسات بریده و جدا شوند که بازهم پرتی مصالح و ایجاد آسیب به تاسیسات را به دنبال دارد.

این مورد امکان بازنگری و تغییرات را برای طراحان و مجریان بسیار هزینه بر و زمانبر میکند. در سیستم مدرن به علت استفاده از روش اتصال پیچ و مهره‌ای و همچنین اتصال ریلی در بعضی مقاطع آن، رگلاژ و جابه‌جایی به‌سرعت و بدون پرتی و آسیب به ساپورت و تاسیسات صورت میگیرد. بنابراین طراحان و مجریان در صورت وجود تداخل و اشتباه به راحتی میتوانند تصمیمات خود را تغییر دهند! همچنین امکان جداسازی و استفاده مجدد آن با کمترین میزان پرتی وجود دارد.

support-system-4

 

یکی از ویژگی هایی که بسیار مورد توجه طراحان می باشد جامعیت قطعات سیستم ساپورت مدرن برای اجرای هر گونه تاسیسات می باشد. طراحان MEP بدون هیچگونه دغدغه ای هرگونه تاسیسات را در مکانهای مختلف پروژه می‌توانند به کار بگیرند و مجریان به راحتی آن را اجرا میکنند.

نتیجه گیری

تاسیسات ساختمان که یکی از بخش های اساسی برای هر ساختمان میباشد. در دنیای امروزی با گسترش و پیشرفت صنعت سا‌خت وساز بسیار پیچید‌ه و چالش برانگیز شد‌ه است. پیچیدگی تجهیزات ، افزایش ارتفاع و زیربنای ساختمان ها ، استفاده از سیستم های تاسیساتی متمرکز و هماهنگی نقشه تاسیسات با دیگر نقشه های معماری و سازه و محدودیت های اجرایی در آنها جامعه مهندسین را به فکر رفع چالش ها و مسائل آنها در جهت سهولت پروسه طراحی، کاهش هزینه ها و زمان اجرای تاسیسات اندا‌خته است.

از چالش های مهم طراحی تاسیسات، نصب آنها در مکانهای مختلف پروژه بدون بروز تداخل با ساز‌ه و دیگر اجزای غیر ساز‌ه ای ساختمان، امکان استفاده از تاسیسات مختلف در مکان های مختلف، امکان نصب تاسیسات دقیقا مطابق با نقشه با در نظر گرفتن بار ثابت و متغیر ناشی از شریان سیالات، مقاومت تاسیسات در برای نیرو های جانبی مانند زلزله و امکان بازنگری و تغیرات در روند اجرای تاسیسات با کمترین هزینه و زمان می باشد.

سیستم ساپورت مدرن تاسیسات با رفع این مسائل وارد دنیای تاسیسات ساختمان شد‌‌ه است و تا به حال به عنوان بهترین راه‌حل شناخته شد‌ه است. در این سیستم را میتوان همانند نقشه های MEP به راحتی طراحی کرد. از ویژگی های این سیستم امکان نصب در مکان های مختلف پروژه، دارا بودن قطعات متنوع با مشخصات فنی و مکانیکی مشخص ، امکان رگلاژ و جابه جایی با سرعت و سهولت و کمترین پرتی، امکان اجرای تاسیسات مختلف بدون محدودیت و ..‌. می باشد.

برای دریافت مشاوره رایگان اینجا کلیک کنید.

برای مشاهده ویدیو مربوط به ساپورت تاسیسات اینجا کلیک کنید.

 

بدون دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

10 − 3 =

برای مشاوره با ما تماس بگیرید