صرفه جویی در مصرف گاز

عایق ها میزان هدر رفت گاز در ایران

گاز طبیعی یکی از منابع انرژی مهم و پرطرفدار در جهان است که علاوه بر کاربردهای صنعتی، خانگی و حمل و نقل، نقش مهمی در تولید برق دارد. گاز طبیعی همچنین یک سوخت تمیز و کم آلاینده است که با توجه به تغییرات آب و هوایی و نگرانی‌های زیست محیطی، رو به رشد است. ایران با داشتن حدود ۳۴ هزار میلیارد مترمکعب ذخیره قابل استخراج گاز، دومین دارنده ذخایر گاز جهان پس از روسیه است و تولید و صادرات گاز را به عنوان یک فرصت اقتصادی و سیاسی مهم می‌داند.

اما با وجود این ظرفیت‌های بالقوه، ایران با چالش‌های فراوان در عرصه تولید، عرضه و مصرف گاز روبرو است. یکی از این چالش‌ها هدر رفت گاز در بخش خانگی و صنعتی است که نه تنها منجر به ضایع شدن منابع طبیعی و کاهش درآمدهای کشور می‌شود، بلکه تأثیرات منفی بسیار زیادی بر روی محیط زیست و سلامت جامعه دارد. هدر رفت گاز به دو صورت پرت کردن (flaring) و سوزاندن (venting) صورت می‌گیرد که هر دو باعث تلف شدن گاز قابل استفاده و انتشار گاز‌های گلخانه‌ای به جو محسوب می‌شوند.

براساس آخرین آمار شرکت ملّي گاز ایران، ۲۲ درصد از گاز در بخش خانگي به هدر مي‌رود. به عبارت ديگر، روزانه ۱۱۰ ميليون مترمکعب گاز در بخش خانگي تلف شده که معادل ۲ فاز پارس جنوبي است. با توجه به قيمت ۱۰ سنتي هر مترمکعب صادراتي گاز، اين مقدار گاز معادل ۱۱ ميليون دلار درآمد از دست رفته است.

 

دلایل هدر رفت گاز

هدر رفت گاز در بخش خانگی به دلایل مختلفی رخ می‌دهد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

-هدر رفت انرژی از لوله های انتقال آب گرم ، موتور خانه ها، اجزای ساختمان، عدم اجرای عایق کاری مطابق دستور العمل های استاندارد و….

– نبود آگاهی و فرهنگ صرفه‌جویی در مصرف گاز در بین مردم که باعث می‌شود برخی از آن‌ها به صورت نامناسب و بی‌رویه از گاز استفاده کنند.

– نبود تجهیزات و لوازم مناسب و بهینه برای استفاده از گاز در خانه‌ها که باعث می‌شود بخش قابل توجهی از گاز در حین انتقال و استفاده دچار نشت و هدر رفت شود.

صرفه جویی در مصرف گاز با عایق کاری

 

برای صرفه جویی در مصرف گاز، روش های مختلفی وجود دارد که بستگی به نوع وسایل گازسوز، شرایط خانه و عادات مصرف کننده دارد. اما یکی از روش های مؤثر و پایدار، استفاده از عایق های حرارتی برای جلوگیری از اتلاف گرما در خانه است. عایق های حرارتی باعث می شوند که گرما در داخل خانه حفظ شود و نشت به بیرون کمتر شود. بنابراین، نیاز به استفاده از سامانه های گرمایش با قدرت بالاتر و مصرف بیشتر گاز کاهش می یابد.

 

عایق های حرارتی را می توان در قسمت های مختلف خانه استفاده کرد. بعضی از این قسمت ها عبارتند از:

1- پنجره ها: پنجره ها یکی از منابع اصلی اتلاف گرما در خانه هستند. برای جلوگیری از این اتلاف، می توان از پنجره های دوجداره استفاده کرد که دارای دو شیشه با فضای خلاء بین آن ها هستند. این فضا باعث می شود که تبادل حرارت بین داخل و بیرون خانه کمتر شود. پنجره های دوجداره علاوه بر صرفه جویی در مصرف گاز، دارای فواید دیگر نظیر کاهش سروصدا، جلوگیری از بخارگیر شدن شیشه و بهبود زیبایی خانه نیز هستند.

2- دور پنجره ها: حتی اگر پنجره های دوجداره نصب کرده باشید، ممکن است از دور پنجره ها هوای سرد به داخل خانه نفوذ کند. برای جلوگیری از این مشکل، می توان از نوار عایق استفاده کرد که بین قاب پنجره و دیوار قرار می گیرد و مانع از ورود هوا می شود. همچنین، اگر در دور پنجره ها ترک یا شکافی وجود داشته باشد، می توان با استفاده از چسب سیلیکونی آن را بسته و عایق کرد.

3- دیوارها: دیوارها نیز مسئول اتلاف گرما در خانه هستند. برای جلوگیری از این اتلاف، می توان از عایق های دیواری استفاده کرد که بین دو لایه دیوار قرار می گیرند و گرما را در داخل نگه می دارند. عایق های دیواری معمولا از جنس فوم، پشم سنگ، پشم شیشه یا الیاف گیاهی هستند. عایق کردن دیوارها را می توان در زمان ساخت خانه یا بعد از آن انجام داد.

4- پشت بام: پشت بام نیز یک منبع عمده اتلاف گرما در خانه است. برای جلوگیری از این اتلاف، می توان از عایق های سقف استفاده کرد که بین لایه های سقف قرار می گیرند و گرما را در زیر خود نگه می دارند. عایق های سقف نیز معمولا از جنس فوم، پشم سنگ، یا الیاف گیاهی هستند. عایق کردن سقف را نیز می توان در زمان ساخت خانه یا بعد از آن انجام داد.

(برای دریافت کاتالوگ عایق پشم سنگ اینجا کلیک کنید.)

5-اما مهمترین بخش همان استفاده از عایق های مناسب برای عایق کاری لوله های آب گرم و موتورخانه هست که به طور مخصوص برای چنین وظیفه ای طراحی شده اند.

 

 

عایق حرارتی

عایق های حرارتی مواد یا مصالحی هستند که برای کاهش انتقال حرارت از یک سطح به سطح دیگر و صرفه جویی استفاده می‌شوند. این  می‌توانند به صورت‌های مختلف باشند، مانند عایق‌های انباشتنی، عایق پتویی، عایق‌های قطعه‌ای، عایق‌های منعکس کننده، عایق‌های پاشیدنی، عایق حرارتی نانو و عایق‌های ویژه. عایق های حرارتی دارای خواص مختلفی هستند که بر اساس نوع کاربرد و شرایط محیطی انتخاب می‌شوند. برخی از خواص عمده عایق های حرارتی عبارتند از:

– ضریب هدایت حرارتی: نشان دهنده مقاومت گرمایی یک ماده در برابر جریان حرارت است. هرچه ضریب هدایت حرارتی کمتر باشد، عملکرد عایق بودن بهتر است.

– ضخامت: تأثیر بسزائی در کاهش انتقال حرارت دارد. هرچه ضخامت عایق بیشتر باشد، از دست رفتن گرما کمتر است.

– دانسیته: نشان دهنده توده یا جرم واحد حجم یک ماده است. هرچه دانسیته بالاتر باشد، ظرفیت ذخیره سازی گرما بالاتر است.

– رطوبت: تأثیر منفی بر خواص عایق های حرارتی دارد. رطوبت باعث افزایش ضریب هدایت حرارتی و کاهش مقاومت گرمایی ماده می‌شود.

– سازگاری با محل نصب: عامل مهم دیگر در انتخاب عایق های حرارتی، سازگار بودن آن با شکل و ابعاد سطح قابل عایق کاری است. علاوه بر این، عایق ها باید قابل تحمل در برابر شروط فشار، دما، رطوبت و تأثیرات شیمیائی باشند.

برخلاف تصور رائج، عایق های حرارتی فقط در فصول سرد به کار نمی‌روند. در فصول گرم نیز استفاده از عایق ها مزایای بسزایی دارد. به عنوان مثال، در ساختمان‌ها، عایق کاری سطح پشتین و سقف باعث جلوگیری از ورود گرمای خورشیدی به داخل می‌شود و در نتیجه، مصرف انرژی برای تهویه و سرمایش کاهش می‌یابد و در مصرف انرژِ صرفه جویی می شود. همچنین، در صنایع و کارخانه‌ها، عایق کاری لوله‌ها، مخازن، کوره‌ها و دستگاه‌های حرارتی باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت، افزایش بازده انرژی، کاهش آلودگی هوا و افزایش ایمنی کارکنان می‌شود.

 

برای دیدن ویدیو های آموزشی کانال ما در آپارات، اینجا کلیک کنید.